Welke ESG-data moet je verzamelen voor CSRD-rapportage in vastgoed? Complete checklist
Vanaf 2025 moeten grote ondernemingen verplicht rapporteren over duurzaamheid volgens de Corporate Sustainability Reporting Directive (CSRD). Voor vastgoedprofessionals betekent dit een flinke uitbreiding van rapportageverplichtingen. Waar je voorheen misschien volstond met enkele duurzaamheidscijfers, moet je nu uitgebreide ESG-data verzamelen over je hele waardeketen.
ESG-data verzamelen: wat houdt het precies in?
De uitdaging? Veel vastgoedbeheerders weten nog niet precies welke data ze moeten verzamelen. Deze checklist helpt je om systematisch alle benodigde ESG-gegevens in kaart te brengen, zodat je tijdig kunt starten met de voorbereidingen.
Kun je wat hulp gebruiken? Volg de Masterclass ESG & CSRD voor vastgoed professionals en leer in één dag de praktische kennis en vaardigheden die je nodig hebt!
De drie pijlers van ESG
ESG staat voor Environment (milieu), Social (sociaal) en Governance (bestuur). Voor elk van deze thema’s moet je onder de CSRD relevante data verzamelen die laat zien hoe jouw vastgoedorganisatie presteert op het gebied van duurzaamheid, maatschappelijke verantwoordelijkheid en goed bestuur.
Van ESG naar CSRD: wat moet je rapporteren?
De CSRD bouwt voort op de ESG-pijlers, maar stelt strengere eisen aan wát je precies rapporteert. Daarbij staat het principe van dubbele materialiteit centraal.
Dubbele materialiteit: de kern van CSRD
De CSRD vereist dat je kijkt vanuit twee perspectieven:
• Impactmaterialiteit – Hoe beïnvloedt jouw vastgoedorganisatie mens en milieu?
• Financiële materialiteit – Welke duurzaamheidskwesties beïnvloeden jouw financiële prestaties?
Dat betekent dat je niet alleen rapporteert over je eigen prestaties, maar ook over risico’s, kansen en impact in je hele waardeketen. Hieronder vind je per ESG-pijler welke data je concreet nodig hebt voor een volledige rapportage.
Environment (milieu): welke data heb je nodig?
De milieucomponent van ESG draait om de impact van je vastgoed op het klimaat en de leefomgeving. Je moet laten zien hoe duurzaam je vastgoedportefeuille is en welke maatregelen je neemt om de milieu-impact te beperken.
Energieverbruik en klimaatimpact
• Energieverbruik per gebouw (kWh gas, elektriciteit, stadsverwarming)
• CO2-uitstoot (scope 1, 2 en 3 emissies)
• Energielabels van alle gebouwen in portefeuille
• Hernieuwbare energie percentage en bronnen
• Energiebesparingsmaatregelen en resultaten
Water- en afvalbeheer
• Waterverbruik per gebouw en per m²
• Afvalproductie en recyclingpercentages
• Afvalscheidingsmaatregelen in gebouwen
• Waterbesparende installaties en technieken
Biodiversiteit en ecosystemen
• Groene ruimtes rondom gebouwen
• Impact op biodiversiteit bij nieuwbouw of renovaties
• Gebruik van duurzame materialen
• Certificeringen (BREEAM, LEED, GPR)
Social (Sociaal): dit wordt verplicht onder CSRD
De sociale pijler gaat over de mensen in en rond je organisatie. De CSRD vraagt om transparantie over arbeidsomstandigheden, diversiteit en maatschappelijke betrokkenheid – zowel binnen je eigen organisatie als in de vastgoedprojecten die je beheert.
Werknemersgegevens
• Aantal werknemers (FTE en aantal personen)
• Diversiteit en inclusie (geslacht, leeftijd, etniciteit in leidinggevende posities)
• Opleidingen en ontwikkeling (aantal uren, budget)
• Ziekteverzuim en werknemerstevredenheid
Arbeidsomstandigheden
• Arbeidsveiligheid (aantal ongevallen, bijna-ongevallen)
• Werkomstandigheden op kantoren en in beheerde gebouwen
• Werk-privé balans en flexibele werkmogelijkheden
• Loonkloof tussen mannen en vrouwen
Gemeenschapsimpact
• Betaalbaarheid social housing projecten
• Toegankelijkheid gebouwen voor mensen met beperkingen
• Lokale economische impact (lokale leveranciers, werkgelegenheid)
• Community engagement projecten
Governance (Bestuur): transparantie en integriteit
Onder governance vallen alle zaken rond goed bestuur, ethiek en stakeholderbetrokkenheid. CSRD verwacht dat je laat zien hoe jouw vastgoedorganisatie beslissingen neemt, toezicht houdt en belangen afweegt.
Bestuursstructuur
• Samenstelling raad van bestuur en raad van toezicht
• Diversiteit in bestuurlijke organen
• Onafhankelijkheid van toezichthouders
• Remuneratiebeleid en prestatiecriteria
Anti-corruptiebeleid
• Code of conduct en integriteitsbeleid
• Klokkenluiderregeling en meldingen
• Training over ethiek en integriteit
• Due diligence procedures voor partners
Stakeholder betrokkenheid
• Stakeholder mapping en engagementplan
• Klachtenafhandeling procedures en resultaten
• Transparantie in communicatie
• Participatie in brancheorganisaties
Waardeketen data: verder kijken dan je eigen organisatie
De CSRD beperkt zich niet tot de eigen organisatie. Je moet ook laten zien hoe duurzaamheidsaspecten doorwerken in je volledige waardeketen – van toeleveranciers tot eindgebruikers van vastgoed. Dat vraagt om samenwerking, heldere afspraken en een strategie om gegevens boven tafel te krijgen die buiten je directe controle vallen.
Upstream: leveranciers en partners
Je bent onder CSRD verplicht om inzicht te geven in de ESG-prestaties van de partijen waar je mee samenwerkt. Dit helpt om risico’s in de keten te signaleren en waar nodig beleid aan te scherpen. Denk aan leveranciers van bouwmaterialen, onderhoudspartijen en aannemers.
• ESG-prestaties van belangrijkste leveranciers
• Duurzaamheidscriteria in inkoopbeleid
• Leveranciersaudits op ESG-aspecten
• Lokale inkoop percentages
Downstream: huurders en gebruikers
Ook de gebruikers van je vastgoed kunnen invloed hebben op de totale duurzaamheidsimpact. Door gegevens te verzamelen over hun gedrag en tevredenheid, krijg je een completer beeld van het gebruik en de maatschappelijke waarde van je gebouwen.
• Energieverbruik huurders (indien beschikbaar)
• Tevredenheidsonderzoeken gebruikers gebouwen
• Duurzaamheidsinitiatieven samen met huurders
• Impact op welzijn gebruikers
Stappenplan CSRD-rapportage: zo ga je systematisch te werk
CSRD-rapportage vereist structuur, overzicht en afstemming tussen verschillende afdelingen. Veel organisaties denken te laat na over hoe ze hun ESG-data willen organiseren, waardoor ze in tijdnood komen zodra de rapportageverplichting ingaat. Met onderstaand stappenplan leg je op tijd een solide basis en voorkom je verrassingen in 2025.
Stap 1: Voer een materialiteitsanalyse uit
Start met het bepalen welke ESG-thema’s relevant zijn voor jouw vastgoedportefeuille. Dit is de basis van elke goede CSRD-aanpak. Niet alle onderwerpen zijn even belangrijk voor elk bedrijf; de materialiteitsanalyse helpt je om prioriteiten te stellen op basis van impact én financiële relevantie.
Stap 2: Breng je huidige databronnen in kaart
Voordat je nieuwe systemen opzet, is het belangrijk om inzicht te krijgen in de gegevens die je nu al hebt. Dit voorkomt dubbel werk en maakt zichtbaar waar nog hiaten zitten.
• Welke ESG-data verzamel je al?
• Waar liggen de grootste lacunes?
• Welke systemen gebruik je nu voor data-opslag?
Stap 3: Identificeer nieuwe databronnen
Voor veel CSRD-thema’s heb je data nodig die je tot nu toe waarschijnlijk niet actief verzamelde. Denk aan informatie uit andere afdelingen of van externe partijen. Ook automatisering kan helpen om sneller en betrouwbaarder gegevens op te halen.
• Interne bronnen: HR-systemen, facilitair management, financiële administratie
• Externe bronnen: leveranciers, service providers, certificerende instanties
• Automatische dataverzameling: sensoren, slimme meters, gebouwbeheersystemen
Stap 4: Richt processen en systemen in
Zodra duidelijk is welke data je nodig hebt, bepaal je wie waarvoor verantwoordelijk is. Kwaliteitscontrole en borging zijn onmisbaar, want CSRD-rapportages worden extern gecontroleerd.
• Bepaal wie verantwoordelijk is voor welke data
• Stel kwaliteitseisen op voor dataverzameling
• Creëer een centralee database voor ESG-gegevens
• Plan regelmatige data-updates en -verificatie
Investeer één dag en profiteer blijvend met onze masterclass
We hopen dat deze praktische checklist je houvast geeft bij het verzamelen van ESG-data voor CSRD-rapportage. Tegelijkertijd begrijpen we dat het – zelfs met deze informatie – best een uitdaging kan zijn om dit in de praktijk te organiseren en toe te passen.
Met de Masterclass ESG & CSRD van de Vastgoed Regie Academie krijg je de mogelijkheid om verdiepende uitleg te krijgen en al je vragen te stellen. Je leert hoe je stap voor stap grip krijgt op ESG binnen jouw organisatie en hoe je de vertaalslag maakt naar strategie, beleid en praktische uitvoering.
Zo kun je vol vertrouwen aan de slag met je eigen ESG-traject, weet je waar je moet beginnen en voorkom je stress richting de CSRD-deadline.
Meld je aan voor de Masterclass ESG & CSRD
Van ESG-data naar strategisch beleid
Wil je dieper ingaan op strategische sturing met ESG en duurzaamheid? Dan is de cursus ‘Strategie & beleid’ van de Vastgoed Regie Academie de volgende stap. Je leert werken met ESG-criteria en de zes meervoudige waarden van de International Integrated Reporting Council (IIRC), gekoppeld aan de 17 Sustainable Development Goals.
Je ontwikkelt strategieën en beleid die vastgoedprojecten toekomstbestendig maken, en leert slimme investeringsbeslissingen nemen gericht op milieuvriendelijkheid, sociale impact én rendement.
Maak uw vastgoed toekomstbestendig met de juiste aanpak
De Vastgoed Regie Academie helpt vastgoedprofessionals om grip te krijgen op ESG, duurzaamheid en strategische sturing. Met ons praktijkgerichte studieaanbod leer je hoe je sneller betere keuzes maakt, op basis van data en inzicht.
Onze leergang, cursussen en masterclasses zijn opgebouwd rond De Zes Bouwstenen van vastgoedregie: Leiderschap, Strategie, Ketensamenwerking, Omgeving, Exploitatie en Duurzaamheid. Deze structuur helpt je om integraal te sturen op kwaliteit, gebruikswaarde en rendement.
Juist binnen de context van CSRD en circulair bouwen bieden de bouwstenen houvast. Ze helpen je om duurzaamheidsdoelen te vertalen naar concrete acties, slimme investeringen en samenwerking in de keten. Zo werk je stap voor stap aan vastgoed dat wendbaar is, voldoet aan wet- en regelgeving en aantoonbaar waarde toevoegt – nu én in de toekomst.
Persoonlijk advies nodig?
Benieuwd hoe we jou kunnen helpen je werk effectiever uit te voeren met minder werkdruk? Bekijk het aanbod van de Vastgoed Regie Academie – van leergangen en cursussen tot masterclasses, speciaal ontwikkeld voor vastgoedprofessionals. Ontdek wat het beste past bij jouw ambities, of neem contact met ons op voor persoonlijk advies.
Wil je graag met ervaren collega’s sparren over cases en vraagstukken? Meld je dan aan voor de collegiale intervisie en leer van elkaars ervaringen en inzichten.
Op de hoogte blijven?
Benieuwd naar meer artikelen, cursussen of opleidingen van Vastgoed Regie Academie?
Volg ons dan op social media of bel ons voor meer informatie.
